Κωνσταντίνος Α. Παπαγεωργίου
< πίσω στους Συγγραφείς

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δομείται στη βάση θεμελιωδών αρχών και αξιών, που στοχεύουν μεταξύ άλλων στην προάσπιση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σε περιόδους «κρίσης», όπως αυτή που συντελέστηκε το 2015 με την άφιξη ενός εκατομμυρίου και πλέον προσφύγων, το θεμελιακό υποβαθρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης φάνηκε να κλυδωνίζεται. Η ιδέα της ενωμένης Ευρώπης ως εγγυήτριας των δικαιωμάτων όσων αναζητούν προστασία αμφισβητήθηκε, καθώς η αλληλεγγύη, ο επιμερισμός των ευθυνών και η προσφορά φιλοξενίας δεν προσεγγίστηκαν ούτε προσεγγίζονται εώς σήμερα με τον ίδιο τρόπο από τα κράτη μέλη. Παρότι οι ευρωπαϊκές αξίες εμφανίζονται στο δημόσιο διάλογο ολοένα και περισσότερο, η ερμηνεία τους διαφοροποιείται. Η ελαστικότητα στην απόδοση του ακριβούς νοήματος τους επέτρεψε και συνεχίζει να επιτρέπει την επίκλησή τους συχνά με ένα ασυμβατο φάσμα πολιτικών. Αυτή την ιδιαιτερότητα επιχειρεί να αναδείξει η παρούσα έκδοση. Υιοθετώντας μια διεπιστημονική προσέγγιση, οι συγγραφείς του τόμου, επιχειρούν να φωτίσουν την αντίφαση μεταξύ του προβεβλημένου αξιακού πλαισίου και της μεταναστευτικής πολιτικής που εξακολουθεί να εφαρμόζεται, τόσο στην Ευρωπαική Ένωση όσο και στην Ελλάδα. Φιλόσοφοι, πολιτικοί επιστήμονες, κοινωνιολόγος, κοινωνικοί ανθρωπολόγοι, διερευνούν με ένα πρωτότυπο συνδυασμό κοινωνικής επιστημονικής ανάλυσης και νομικής και φιλοσοφικής θεωρίας το θέμα των αξιών και αρχών, στην εφαρμογή πολιτικών φιλοξενίας, υποδοχής, και προστασίας της περιόδου 2015-2021

Ο τόμος αφιερωμένος στη μελέτη της παρουσίας και των πολλαπλών χρήσεων της ιδέας της κατασκευής, περιλαμβάνει 34 πρωτότυπα άρθρα και σημειώματα ελλήνων και ξένων μελετητών από διάφορες περιοχές της τέχνης, της επιστήμης και της φιλοσοφίας, καθώς και κείμενα του Φρόυντ και του Χέγκελ που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα. Στην πρώτη ενότητα του τόμου μεταφράζονται κείμενα από την ευρωπαϊκή πολιτιστική παράδοση του 2ού αιώνα, τα οποία έχουν συμβάλει στη διερεύνηση του περιεχομένου της ιδέας της κατασκευής. Στη δεύτερη ενότητα του τόμου γίνεται μια προσπάθεια γεφύρωσης του χάσματος ανάμεσα στις επιστημονικές, τις καλλιτεχνικές και τις φιλοσοφικές πρακτικές. Μέσα από συγκεκριμένες αναλύσεις χρήσεων της έννοιας της κατασκευής, επιδιώκεται η σύγκλιση των επιμέρους προβληματικών με τη βοήθεια της ακόλουθης διαίρεσης: α) φύση, νοητικές παραστάσεις και ασυνείδητο, β) κοινωνία, ιστορία και παιδεία, γ) τα τεχνήματα του λόγου, οι τεχνικές και οι τέχνες. Τέλος, στην τρίτη ενότητα του τόμου σχολιάζεται έμμεσα η επίκαιρη, παιδαγωγική και ποιητική διάσταση της έννοιας της κατασκευής